понедељак, 25. јануар 2021.

Људска права и слободе - појам и врсте



Људска права и слободе су оно што сваки човек треба и мора да има, они стандарди које добија већ са самим чином свог рођења а држава има обавезу да им та права призна и да их штити ! Ако се деси да држава није прихватила неко општеприхваћено право оно ипак постоји ако је прихваћено као међународни стандард.

  ( Право на здраву животну средину
     спада у новија људска права)

Сва права и слободе се могу поделити на права на нешто и права да будемо заштићени од нечег.
На пример, право на нешто би било право на живот, право  на својину , право на рад . Право од нечег било право на заштиту од свих облика насиља, право на заштиту од дискриминације и слично.

Према области коју уређују права и слободе могу бити:
1.Политичка права и слободе
Ову групу права обухватају сва права и слободе које грађанима омогућавају учешће, то јест партиципацију у јавном животу као што су бирачко право, слобода удруживања, право на петицију и сл.
2.Лична права и слободе
Ту спадају право на живот, право на слободу, право на заштиту од насиља , слобода вероисповести, тајност пошиљке и сл .
3.Економско-социјална права и слободе
Ово су права која гарантују егзистенцију човеку . У њих спада право на рад, право на својину, права на социјалну  заштиту и слично.
4. Остала права и слободе
Ово је тзв четврта генерација права која обухвата еколошка права, права детета, право на образовање, заштита интелектуалне својине и слично.

Постоје и друге поделе људских права. Према једном моделу она се могу поделити на индивидуална, она која има појединац и колективна, она која уживају припадници неке групе, на пример, права припадника националне мањине да истичу своју заставу.

Затим, подела права на формална и стварна

Постоје и права негативног статуса, и права позитивног статуса. Права негативног статуса су она права и слободе које држава не може да дира, а пример, слобода говора. Права позитивног статуса су она права којим грађанин може од државе нешто да захтева. На пример, право на кандидовање на јавну функцију.

Према предмету права и слободе могу бити лична, политичка, економска, социјална, културна и здравствена.

Затим, према историјском критеријуму говоримо о четири генерације права. Прву генерацију чине цивилна или лична права и слободе настала у касном феудализму и током борбе за грађанско друштво. Другу генерацију чине политичке слободе и права грађана. То су бирачко право, слобода удруживања, право на петицију и слично. Трећа генерација слобода и права чине тзв. социјална права као што су обезбеђење личне и друштвене егзистенције. И, последња, четврта генерација права обухвата тзв. нова права, као не пример,  право приватности, право на здраву животну средину, право на информације од јавног значаја.


                        Грађанин

Грађанин је држављанин одређене државе који има одређена права али и дужености према тој држави . За разлику од човека, који ужива људска права која нису грађанска, на пример право на азил које уживају странци грађанска права уживају само држављани. 

Питања

1.Објасни политичка права и слободе ?
2.Која су економска права и слободе
3.Која је разлика између грађанина и човека ?

Нема коментара:

Постави коментар